Okołoustne zapalenie skóry - przyczyny, leczenie i pielęgnacja skóry
Polub: Instagram, Facebook, LinkedIn, TikTok
Subskrybuj: Mailing, YouTube, Podcast Spotify
Zapalenie okołoustne to przewlekła choroba zapalna skóry, która dotyka głównie okolicy ust, ale może pojawiać się również wokół oczu oraz nosa. Chociaż nie jest to poważna dolegliwość, objawy mogą być uciążliwe, wpływając na komfort życia i samopoczucie pacjentów. Czym jest zapalenie okołoustne, jakie są jego przyczyny, jak przebiega leczenie i jak powinna wyglądać prawidłowa pielęgnacja skóry u osób dotkniętych dermatozą? Na te wszystkie pytania odpowiadamy poniżej!
Zapalenie okołoustne - co to jest?
Zapalenie okołoustne (perioral dermatitis, POD) to choroba zapalna skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian o charakterze małych grudek i krost zapalnych lub łuszczących się, zaczerwienionych plam wokół ust. Może pojawiać się również suchość i pieczenie skóry. Zmiany w przebiegu POD mogą przypominać trądzik różowaty, łojotokowe zapalenie skóry czy kontaktowe zapalenie skóry, dlatego szczególnie ważna jest konsultacja z lekarzem, jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy.
Chociaż okolica okołoustna jest najpopularniejszym obszarem występowania, dermatoza ta może obejmować również skórę wokół oczu i nosa (dlatego określana jest także jako periorificial dermatitis). Choroba ta najczęściej dotyczy kobiet młodych i w średnim wieku oraz dzieci, ale może występować również u mężczyzn.
Jakie są przyczyny zapalenia okołoustnego?
Dokładne przyczyny pojawienia się zapalenia okołoustnego nie zostały jeszcze do końca poznane, natomiast wyróżniono kilka czynników, które związane są z występowaniem choroby.
Najczęściej podkreśla się wpływ przewlekłego stosowania miejscowych (a czasem także ogólnych) glikokortykosteroidów. Chociaż stosowanie sterydów może przynieść początkową poprawę stanu skóry w POD, po zaprzestaniu stosowania często dochodzi do nawrotu objawów. Przy ciągłym stosowaniu sterydów, zapalenie okołoustne może się nasilić i przekształcić w poważniejszy podtyp choroby, dlatego bardzo ważne jest dokładne przestrzeganie zaleceń lekarza prowadzącego.
Wśród innych czynników mogących mieć wpływ na pojawienie się zmian podaje się również działanie drobnoustrojów takich jak grzyby Candida, nużeniec czy infekcje bakteryjne.
Co ważne z punktu widzenia kosmetologii, wystąpienie POD może być związane również ze stosowanymi kosmetykami, m.in. fluorowanej pasty do zębów, a także niektórych kosmetyków pielęgnacyjnych, do makijażu czy nawet kremów z filtrem. Niestety to, jakie dokładnie składniki lub rodzaje kosmetyków mogą powodować powstawanie zmian, nie zostało jeszcze do końca poznane.
Dotychczasowe badania wskazują na potencjalnie większe ryzyko przy stosowaniu wielu kosmetyków jednocześnie (prawdopodobnie ze względu na większe działanie okluzyjne), stosowanie produktów potencjalnie drażniących i alergizujących, a także powodujących zaburzenie prawidłowego funkcjonowania bariery skórnej.
Osoby dotknięte POD często posiadają reaktywną skórę z naruszoną barierą, bardziej przepuszczalną warstwą rogową naskórka oraz zaburzoną równowagę lipidów międzykomórkowych, co wpływa na większe ryzyko podrażnienia na skutek stosowanych preparatów oraz czynników zewnętrznych.
Co ciekawe, w okresie pandemii COVID-19 powszechne stosowanie maseczek ochronnych prowadziło do częstego występowania trądziku określanego jako „maskne”. W niektórych przypadkach stan skóry może być jednak źle interpretowany, gdyż zapalenie okołoustne może być wywołane również przez podrażnienie związane z noszeniem maseczki.
Ponadto zauważono również wpływ czynników hormonalnych u kobiet np. zaostrzenie zmian przed miesiączką (podobnie jak w przypadku trądziku pospolitego), a także poprawę stanu skóry przy stosowaniu doustnych środków antykoncepcyjnych.
Diagnoza i leczenie POD - co warto wiedzieć?
Zapalenie okołoustne wymaga odpowiedniej diagnozy oraz leczenia. Dlatego też, jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy, kluczowe jest skonsultowanie się z lekarzem dermatologiem. Jeśli zapalenie okołoustne wystąpiło po wprowadzeniu sterydów miejscowych, zaleca się odstawienie preparatu do konsultacji z lekarzem.
Dobór odpowiedniego leczenia jest kwestią wysoce indywidualną, gdyż uwzględnia wiele czynników osobniczych m.in. stopień zaostrzenia, wiek pacjenta, przebieg, choroby współistniejące i dodatkowe objawy towarzyszące. Poza odstawieniem kortykosteroidów oraz próbą zidentyfikowania potencjalnych alergenów kontaktowych, lekarz może zalecić leki miejscowe lub ogólne takie jak m.in. inhibitory kalcyneuryny, antybiotyki czy leki przeciwpasożytnicze.
W łagodnej formie choroby związanej z działaniem sterydów wystarczające okazać się może odstawienie preparatu oraz stosowanie produktów nawilżających i wspomagających regenerację bariery ochronnej. Natomiast odpowiednie leczenie powinien zalecić lekarz dermatolog po konsultacji z pacjentem.
„Jeśli podejrzewacie u siebie objawy wskazujące na zapalenie okołoustne, rekomendujemy, by w pierwszej kolejności skonsultować się z lekarzem dermatologiem, który postawi odpowiednią diagnozę i dobierze właściwy schemat leczenia”.
- kosmetolog Topestetic Aleksandra Jankowiak
Zapalenie okołoustne a pielęgnacja - jak powinna wyglądać?
Tak jak wspominaliśmy wyżej, w przebiegu okołoustnego zapalenia skóry istotna jest odpowiednia pielęgnacja skóry. Rekomendowane jest ograniczenie ilości stosowanych kosmetyków, szczególnie produktów o potencjalnym działaniu drażniącym (np. bogatych w intensywne składniki aktywne) lub alergizującym (np. zawierających niektóre kompozycje zapachowe) i stosowanie delikatnej pielęgnacji nawilżająco-regenerującej. W niektórych przypadkach niekorzystne może być używanie preparatów zbyt okluzyjnych.
Przy zapaleniu okołoustnym szczególnie istotne jest zachowanie minimalizmu pielęgnacyjnego i stosowanie kosmetyków, o których wiemy, że sprawdzają się dla naszej skóry.
Chcielibyśmy podkreślić, że nie ma konieczności wprowadzania nowych kosmetyków, jeśli aktualnie w pielęgnacji posiadacie łagodne preparaty nawilżające, które są odpowiednie dla Waszej cery. Testowanie dużej ilości nowych produktów zwiększa ryzyko podrażnienia lub alergii i związanego z tym zaostrzenia zmian skórnych. Istotna będzie również obserwacja indywidualnej reakcji skóry, gdyż nie ma jednego uniwersalnego kosmetyku, który sprawdzi się dla każdej osoby z zapaleniem okołoustnym.
Pomocna może okazać się konsultacja z kosmetologiem. Bezpłatne porady specjalistów dostępne są w naszym sklepie telefonicznie (508504506), mailowo (sklep@topestetic.pl) oraz poprzez czat na stronie.
Zapalenie okołoustne - jakie kosmetyki się sprawdzą?
Poniżej przygotowaliśmy propozycje łagodnych preparatów oczyszczających, nawilżających i regenerujących skórę, bez kompozycji zapachowych i potencjalnych składników drażniących, które mogą sprawdzić się w pielęgnacji skóry z POD.
Do delikatnego oczyszczenia skóry sprawdzi się emulsja myjąca do skóry ultrawrażliwej - BasicLab Dermatological Purifying Emulsion. To kosmetyk odpowiedni również dla skóry uwrażliwionej w przebiegu kuracji dermatologicznych. Skutecznie usuwa makijaż i zanieczyszczenia z powierzchni skóry, pozostawiając ją nawilżoną, bez uczucia ściągnięcia. W składzie kosmetyku BasicLab zawarto składniki łagodzące takie jak pantenol, alantoina, beta glukan, inulina czy ceramidy.
Jeśli preferujecie lżejszą formę kosmetyku, świetnym wyborem będzie również delikatna pianka oczyszczająca Dermomedica Snail B5 Foam Cleanser. To kosmetyk rekomendowany dla osób ze skórą wrażliwą, suchą, podrażnioną czy uszkodzoną. Zapewnia delikatne, lecz skuteczne oczyszczenie cery. Formuła kosmetyku Dermomedica została wzbogacona o kojący i nawilżający ekstrakt ze śluzu ślimaka, a także pantenol, beta-glukan, ekstrakt z aloesu i glicerynę.
Wsparcie regeneracji naskórka i ochronę przed działaniem czynników zewnętrznych zapewni krem głęboko nawilżający do skóry ekstremalnie suchej Cell Fusion C Expert Intensive Cream. Kosmetyk Cell Fusion C Expert zawiera składniki łagodzące, nawadniające i przynoszące skórze komfort tuż po aplikacji. Sprawdzi się szczególnie, jeśli objawom towarzyszy pieczenie oraz suchość, a jego regularne stosowanie wspiera równowagę i poprawia kondycję cery.
Świetną propozycją delikatnego produktu jest również ultranawilżający krem do twarzy - Simply More Face Cream. Z uwagi na krótki skład (krem Simply More zawiera tylko 10 składników) oraz łagodną formułę, krem jest doskonałym wyborem w przypadku skóry wrażliwej i skłonnej do alergii na substancje stosowane w kosmetykach. W preparacie zawarto ekstrakt z embelii z Madagaskaru, olej jojoba, masło moringa oraz witaminę E, które wspierają regenerację i przywracają odpowiedni poziom nawilżenia.
Niewielką ilość składników (pozwalajacą ograniczyć ryzyko podrażnienia i alergii), zawiera również emulsja do każdego rodzaju skóry, szczególnie do skóry tłustej i wrażliwej - Holika Holika Less on Skin Emulsion. To propozycja dla osób, które preferują lżejsze konsystencje produktów lub u których bogatsze, otulające konsystencje powodują nasilenie objawów POD.
W składzie produktu Holika Holika zawarto tylko kilka kluczowych substancji nawilżających, m.in. biosacharydy i kwas hialuronowy. Kosmetyk pomaga przywrócić prawidłowe nawilżenie, bez obciążenia skóry.
Ostatnia propozycja na naszej liście to kosmetyk, który sprawdzi się w okresie zaostrzenia nieprzyjemnych objawów, działając jak łagodzący kompres na podrażnienia. Probiotyczna maska-krem łagodząca, wzmacniająca funkcje barierowe skóry - Dr Grandel Calming Mask redukuje pieczenie, suchość i świąd.
Sprawdzi się w przypadku łuszczącej i podrażnionej skóry, wspierając regenerację warstwy lipidowej naskórka. Częstotliwość aplikacji kosmetyku Dr Grandel należy dopasować do indywidualnych potrzeb, mając na uwadze nieco bardziej okluzyjną formułę preparatu.
Zapalenie okołoustne potrafi znacząco wpłynąć na komfort życia i samopoczucie osób dotkniętych dermatozą. Kluczowe jest poznanie przyczyn wpływających na pojawienie się zmian, a także konsultacja z lekarzem dermatologiem, który dobierze odpowiednie leczenie do potrzeb danego pacjenta.
Istotna jest prawidłowa pielęgnacja pozwalająca zredukować objawy i przywrócić uczucie komfortu u osób dotkniętych chorobą.
Czy wiedzieliście jak pielęgnować skórę dotkniętą POD? Koniecznie dajcie znać w komentarzach!
