Czy produkcja kosmetyków jest łatwa? Jak powstaje kosmetyk?
Polub: Instagram, Facebook, LinkedIn, TikTok
Subskrybuj: Mailing, YouTube, Podcast Spotify
Tyle pisze dla Was tutaj artykułów, a w sumie nie napisałam wprost, na czym najczęściej polega moja praca. Więc zanim przejdę do tego, aby zdradzić Wam trochę tajemnic na temat produkcji kosmetyków, zacznijmy od tego, czym zajmuje się na co dzień. Jako chemik i technolog kosmetyczny.
Czym zajmuje się chemik kosmetyczny i technolog?
Chemik kosmetyczny to specjalista, który łączy wiedzę z zakresu chemii z technologią produkcji kosmetyków. Jego rola jest kluczowa w procesie tworzenia nowych produktów kosmetycznych oraz w optymalizacji i udoskonalaniu istniejących receptur.
Można powiedzieć, że chemik kosmetyczny pełni funkcję łącznika między teorią chemiczną a praktycznym wytwarzaniem produktów, dbając o to, by kosmetyki były zarówno bezpieczne, skuteczne, jak i atrakcyjne dla konsumentów. Bo stworzyć recepturę nie jest trudno, ale stworzyć recepturę, która zachwyci odbiorców – to już w dzisiejszym natłoku produktów jest trudne.
Technolog kosmetyków to specjalista odpowiedzialny za tworzenie nowych produktów kosmetycznych, optymalizację istniejących receptur oraz nadzór nad procesem produkcji. Jego praca łączy w sobie wiedzę z zakresu chemii, biotechnologii, dermatologii oraz technologii produkcji. Do jego zadań należy m.in. dobór surowców, opracowywanie receptur, kontrola jakości, przeprowadzanie testów dermatologicznych oraz nadzorowanie procesu produkcji.
Technolog kosmetyków musi również dostosować produkty do regulacji prawnych obowiązujących w danym kraju oraz dbać o ich zgodność z wymaganiami ekologicznymi i etycznymi. Ja akurat zajmuję się tymi dwoma aspektami, dlatego pracy mi nie ubywa.
Główne obowiązki chemika kosmetycznego:
-
tworzenie i opracowywanie receptur - precyzyjne łączenie różnych substancji chemicznych (substancji aktywnych, konserwantów, emulgatorów, zagęstników, substancji zapachowych, barwników itp.) - tak, aby uzyskać produkt o pożądanych właściwościach. Wymaga to znajomości chemii organicznej, analitycznej i technologii produkcji.
-
dobór i testowanie surowców - dobieranie odpowiednich surowców, które spełniają określone wymagania jakościowe i bezpieczeństwa, analizuje właściwości różnych składników i testuje również dostępne surowce pod kątem ich efektywności w kosmetykach, aby wybrać te najlepsze do danej aplikacji.
-
badania nad stabilnością produktów – przeprowadzanie w warunkach laboratoryjnych badań stabilności, które pozwalają sprawdzić, czy gotowy produkt będzie utrzymywał swoje właściwości w różnych warunkach (np. w różnych temperaturach, w kontakcie z powietrzem czy światłem).
-
optymalizacja procesów produkcji - udoskonalanie procesów produkcji kosmetyków, takich jak emulgowanie, mieszanie, podgrzewanie czy chłodzenie składników.
- bezpieczeństwo i zgodność z regulacjami – dbanie o to, by wszystkie składniki kosmetyków były bezpieczne dla zdrowia konsumentów i zgodne z obowiązującymi normami i regulacjami prawnymi, takimi jak przepisy Unii Europejskiej.
- innowacje i badania naukowe – najciekawsza część pracy - śledzenie najnowszych badań i odkryć w dziedzinie chemii, biotechnologii i dermatologii. Innowacje te pozwalają na tworzenie bardziej zaawansowanych i skutecznych produktów, które mogą odpowiadać na rosnące potrzeby konsumentów.
- wsparcie w procesach certyfikacji - wspieranie procesu certyfikacji kosmetyków, w tym w certyfikatach ekologicznych, wegańskich, cruelty-free czy organicznych.
I to i tak nie wszystko, ale na ten temat można napisać całą książkę. Ale przejdźmy do produkcji kosmetyków. Opiszmy proces produkcji i wszelkie wyzwania na podstawie produkcji dość prostego według Was, kremu do twarzy.

Czy produkcja kosmetyków to skomplikowany proces?
Produkcja kosmetyków to skomplikowany proces, który wymaga precyzyjnego połączenia wiedzy chemicznej, technologii oraz umiejętności praktycznych. W produkcji kosmetyków, zwłaszcza kremów do twarzy, napotyka się wiele wyzwań, zarówno tych technicznych, jak i związanych z samymi recepturami. Opisze Ci zarówno pozytywne aspekty, jak i trudności, jakie napotykam w swojej pracy, np. podczas recepturowania i produkcji kremu.
Jak wygląda proces produkcji kremu krok po kroku?
Produkcja kremu do twarzy jest procesem wieloetapowym, wymagającym precyzyjnego doboru składników, ich odpowiedniego połączenia oraz kontrolowania jakości na każdym etapie.
Etap 1. Tworzenie receptury
Na tym etapie zaczyna się praca nad określeniem składników aktywnych, substancji nawilżających, emolientów i emulgatorów. Ważne jest, by receptura była odpowiednia dla zamierzonego efektu (np. nawilżenie, regeneracja, lifting).
Wyzwanie: Każdy składnik receptury musi być dobrze dobrany pod kątem chemicznej kompatybilności z innymi składnikami, co nie zawsze jest proste. Połączenie składników na papierze może wydawać się odpowiednie, ale w rzeczywistości nie jest takie łatwe. Jeśli znasz surowce, możesz przewidzieć efekt, ale jeśli nie – czeka mnie często niespodzianka.
Po przygotowaniu receptury, odpowiednim przebadaniu jej, poddaniu jej ocenie Safety Assessora (osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo przed wdrożeniem na rynek) – następuje produkcja.
Etap 2. Przygotowanie surowców
Na tym etapie surowce są dokładnie przygotowywane, precyzyjnie ważone i przenoszone na miejsce produkcji.
Trudna część: pomyłka w dawkowaniu może wpłynąć na efektywność kremu.
Technolog dba m.in. o to, aby przy wprowadzaniu, np. nowego surowca, zadbano o bezpieczeństwo ich używania i przeszkolenie z kart charakterystyki. To właśnie pracownicy na produkcji mają do czynienia ze 100% stężeniami wielu substancji.
Etap 3. Emulgowanie
Krem do twarzy jest emulsją, czyli połączeniem fazy wodnej (np. woda, ekstrakty roślinne) i tłuszczowej (np. oleje, masła roślinne). Proces emulgowania jest kluczowy – niewłaściwe połączenie tych składników może prowadzić m.in. do rozwarstwienia kremu lub powstania niepożądanych struktur.
Emulgowanie wymaga precyzyjnego utrzymania temperatury, szybkości mieszania oraz odpowiednich warunków ciśnienia. Przekształcenie składników w stabilną emulsję to zadanie, które wymaga dużej wprawy. Nawet drobne zmiany w metodzie produkcji mogą wpłynąć na ostateczną konsystencję i jakość produktu.
Na tym etapie może najłatwiej dojść do zmarnowania surowców, gdy dojdzie do złego procesu emulgowania. W zależności od zastosowanego emulgatora, proces ten możemy prowadzić „na zimno”, ale najczęściej są to jednak procesy w temperaturze od 75 do 80 stopni Celsjusza.
Etap 4. Chłodzenie i stabilizacja
Po uzyskaniu odpowiedniej konsystencji krem jest stopniowo chłodzony do odpowiedniej temperatury. Stabilizacja struktury emulsji jest kluczowa, by krem nie rozwarstwiały się ani nie tracił swoich właściwości. Chłodzenie nie może być zbyt gwałtowne, aby nie doszło do krystalizacji niektórych składników, jak np. masła shea.
Poniżej 40 stopni dodaje się najczęściej większość składników aktywnych, które są wrażliwe na temperaturę. Dodanie ich w nieodpowiedniej temperaturze może wpłynąć na zmniejszenie lub utratę właściwości składnika aktywnego.
Etap 5. Kontrola jakości
Kremy przechodzą szereg testów jakościowych, aby sprawdzić ich teksturę, konsystencję, zapach, pH oraz stabilność. Dział kontroli jakości często weryfikuje wybrane produkty z całej partii produkcyjnej i sprawdza, czy są zgodne z wytycznymi technologa, który przed wdrożeniem masy je opracowuje.
Etap 6. Konfekcjonowanie (pakowanie)
Na końcu krem jest pakowany do odpowiednich opakowań, które muszą spełniać wymagania zarówno pod względem funkcjonalności (łatwość dozowania), jak i estetyki. Odpowiednie pakowanie chroni produkt przed działaniem czynników zewnętrznych (np. promieniowanie UV, wilgoć) oraz umożliwia bezpieczne przechowywanie.
Dobór materiału opakowania jest ważny, gdyż niektóre substancje mogą wchodzić w reakcje z opakowaniami i zmieniać swoje właściwości. Dlatego przed wdrożeniem na rynek przeprowadza się test kompatybilności masy z opakowaniem i sprawdza, jak zachowuje się masa kosmetyczna w kontakcie z opakowaniem.
Jak widzisz, to są dość podstawowe informacje, bo na temat produkcji kosmetyków napisano już książki. Ale dają Ci pewien obraz, że na każdym etapie coś może pójść nie tak. Ale ta praca jest naprawdę fascynująca i ma swoje pozytywne aspekty!

Pozytywne wyzwania w produkcji kosmetyków
Jest ich wiele, ale poniżej opisuję najważniejsze z nich.
Praca z innowacjami
Jednym z pozytywnych aspektów produkcji kosmetyków jest możliwość tworzenia nowych, innowacyjnych formuł. Dzięki ciągłemu rozwojowi badań nad składnikami aktywnymi technolodzy kosmetyczni mogą wprowadzać na rynek produkty, które skutecznie odpowiadają na zmieniające się potrzeby konsumentów. Odkrycia w dziedzinie biotechnologii, nanotechnologii czy naturalnych składników, pozwalają na produkcję kosmetyków o wyjątkowych właściwościach.
Szerokie możliwości personalizacji i dostosowywanie kosmetyków do potrzeb rynku
Współczesna technologia umożliwia dostosowanie kosmetyków do indywidualnych potrzeb klientów. Możliwość tworzenia produktów o określonych właściwościach (np. dla skóry wrażliwej, działania pro-aging) stanowi wyzwanie, ale także daje ogromną satysfakcję.
Rosnąca świadomość konsumentów
Wzrost świadomości ekologicznej, składnikowej oraz zainteresowanie nowymi technologiami oraz mocne stawianie na jak największą efektywność kosmetyków, stawia przed producentami i technologami nowe wyzwania, ale również stwarza okazję do tworzenia produktów, które odpowiadają na rosnące potrzeby konsumentów. Ale powiem Ci szczerze – stanowi to nie lada wyzwanie.
Satysfakcja
Zobaczyć produkt na półce w sklepie, nad którym pracowało się od samego początku, uczestniczyło w badaniach czy denerwowało się na niestabilność, to ogromna satysfakcja. Ale po wielu stworzonych produktach i przy nawale pracy po jakimś czasie przestajesz już o tym myśleć, bo kolejne produkty Cię gonią.

A co jest najtrudniejsze w produkcji kosmetyków?
Ale są też rzeczy, które mnie denerwują – i to jak!
Bezpieczeństwo i zgodność z regulacjami
Produkcja kosmetyków jest ściśle regulowana przez przepisy prawne, w tym przepisy dotyczące bezpieczeństwa. I nie, nie chodzi mi o to, że chcę tworzyć niebezpieczne produkty. Tylko że niestety kosmetyki są pierwsze, które są oskarżane o zawartość niepożądanych składników i to kosmetykom obrywa się pierwszym. Składniki muszą spełniać surowe normy. I podlegają wielu regulacjom.
Praca nad produktem, który spełnia wszystkie wymogi i jest bezpieczny dla konsumentów, może być czasochłonna i kosztowna. Tym bardziej że już po procesie produkcji trzeba nadzorować wciąż regulacje i wprowadzać zmiany w recepturach.
Stabilność i trwałość kosmetyku
Utrzymanie stabilności chemicznej produktów przez określony czas (np. na półce sklepowej) jest jednym z największych wyzwań. I wiele firm na tym polega już po wyprodukowaniu produktu. Bardzo trudno jest przewidzieć warunki, w jakich kosmetyki będą przechowywane, transportowane, gdzie finalnie trafią. Jednak muszą zachować swoje właściwości przez cały okres przydatności do użycia, co wymaga dokładnego monitorowania warunków produkcji oraz testowania stabilności.
Zmienne warunki rynkowe i tempo rozwoju
Przemiany w preferencjach konsumentów, zmiany w trendach kosmetycznych czy wprowadzanie nowych technologii również stanowią wyzwanie. Technologowie muszą na bieżąco śledzić zmiany, aby sprostać wymaganiom rynku i tempie, w jakim zachodzi rozwój. I trzeba wszystkich zaskoczyć, bo inaczej kosmetyk szybko zniknie z rynku, a firma nie odniesie sukcesu. Ale no pressure, no pressure.
Produkcja kosmetyków, w tym kremów do twarzy, to złożony i wieloetapowy proces, który wymaga zarówno kreatywności, jak i dużej precyzji.
Choć napotyka wiele trudności związanych z recepturami, stabilnością, jakością składników i regulacjami, stwarza również szereg pozytywnych aspektów. Dlatego lubię tę pracę, chociaż momentami doprowadza mnie do szału.
A jeśli masz jakieś pytania – pisz w komentarzu. Ten temat jest obszerny, a Ty na pewno chcesz wiedzieć więcej!